Jak długo ważna jest karta EKUZ?

W 2024 r. o wydanie europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego (EKUZ) przez NFZ wnioskowało ponad 3 mln osób. Dzięki temu podczas podróży zagranicznej mogli w razie potrzeby skorzystać z publicznej opieki zdrowotnej. Zastanawiasz się, jak długo ważna jest karta EKUZ i czy trzeba ją wyrabiać przed każdym wyjazdem do innego państwa? Sprawdź!

Dlaczego należy wyrobić kartę EKUZ?

Europejska karta ubezpieczenia zdrowotnego (EKUZ) to dokument, bez którego nagłe leczenie w obcym kraju może być bardzo kosztowne. Dlatego osoby planujące zagraniczny wyjazd, które są zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego lub mają prawo do świadczeń zdrowotnych pokrywanych ze środków publicznych zgodnie z przepisami krajowymi, powinny ubiegać się o wydanie EKUZ. Uprawnia ona do skorzystania z niezbędnej pomocy medycznej na takich samych zasadach, jakie obowiązują obywateli państwa, w którym się przebywa.

Gdzie można skorzystać z EKUZ?

Mając przy sobie EKUZ, możesz skorzystać z leczenia w czasie wyjazdów za granicę do:

• krajów Unii Europejskiej;
• Islandii;
• Liechtensteinu;
• Norwegii;
• Szwajcarii;
• Wielkiej Brytanii.

Karta ta obowiązuje także na terytoriach zamorskich:

• francuskich: Gujana Francuska, Gwadelupa, Martynika, Reunion, St Pierre-et-Miquelon;
• portugalskich: Azory i Madera;
• hiszpańskich: Majorka i Wyspy Kanaryjskie.

Natomiast z pomocy medycznej udzielanej w ramach EKUZ nie skorzystasz w Monaco, San Marino i Watykanie oraz na Wyspach Normandzkich i wyspie Man.

Co pokrywa EKUZ?

Europejska karta ubezpieczenia zdrowotnego jest szczególnie przydatna podczas krótkich wyjazdów służbowych lub urlopowych. Podróżujący, który ją ma, może korzystać z bezpłatnej pomocy medycznej na takich samych zasadach jak mieszkańcy państwa, w którym przebywa. Jeśli za udzielenie jakiegoś świadczenia medycznego obywatele kraju muszą dopłacić, wówczas turysta posługujący się kartą również będzie musiał uiścić opłatę.

Niemniej jednak EKUZ jest niezbędna podczas zagranicznego wyjazdu. Dzięki niej w razie nagłej choroby, wypadku, kontuzji, urazu, zawału, zatrucia pokarmowego, wysokiej gorączki itp. pacjent otrzymuje niezbędną pomoc medyczną. W uzasadnionych przypadkach, jeśli jego stan zdrowia nie pozwala na powrót do Polski, może liczyć także na leczenie ambulatoryjne i szpitalne.

Kto może otrzymać kartę EKUZ?

Wniosek o wydanie europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego mogą składać osoby:

• ubezpieczone (np. pracujące, na emeryturze lub rencie);
• nieubezpieczone, ale z prawem do leczenia na podstawie szczególnych uprawnień (np. dzieci do 18 r.ż., które nie mogą być zgłoszone do ubezpieczenia przez rodzica lub dziadka).

Należy pamiętać, że karta EKUZ jest wydawana oddzielnie dla każdego członka rodziny. Oznacza to, że także niepełnoletnie dziecko otrzymuje własną kartę. Jest ona ważna z dowodem tożsamości jego lub rodzica/pełnoprawnego opiekuna.

Dobra rada. Wydanie EKUZ jest bezpłatne, więc lepiej nie rezygnować z jej otrzymania.

Jak długo ważna jest karta EKUZ?

Karta EKUZ ma określoną ważność i nie trzeba wyrabiać nowej przed każdym wyjazdem do innego kraju. To, jak długo ważna jest karta EKUZ, zależy od różnych czynników, m.in. wieku osoby ubezpieczonej lub podstawy ubezpieczenia zdrowotnego.

• 20 lat – na najdłuższy czas ważności EKUZ mogą liczyć osoby, które są w wieku emerytalnym (60 lat kobiety i 65 lat mężczyźni) i pobierają świadczenia emerytalne.
• Na okres nawet do 18 lat karta wydawana jest osobom zgłoszonym do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny w wieku poniżej 18 r. ż, osób nieubezpieczonych, które nie ukończyły 18 lat i mają polskie obywatelstwo lub dzieci i uczniów poniżej 18 r.ż. dysponujących własnym tytułem do ubezpieczenia. W takich przypadkach ważność karty nie może przekroczyć daty ukończenia przez te osoby pełnoletności (18 r.ż.).
• Nawet na 18 lat wydawana jest EKUZ dla osób, które pobierają nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
• 5 lat ważności ma EKUZ wydana osobom ubezpieczonym, które otrzymują emeryturę, ale nie ukończyły 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn.
• Z ważnej przez 3 lata karty mogą korzystać ubezpieczeni, którzy są zatrudnieni, prowadzą rolniczą lub pozarolniczą działalność gospodarczą, lub korzystają z zasiłku/świadczenia przedemerytalnego.
• Przez 18 miesięcy EKUZ ważna jest dla osób na rencie, zgłoszonych do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny w wieku powyżej 18 r.ż., studentów, którzy zostali zgłoszeni do ubezpieczenia przez uczelnię oraz dzieci lub uczniów w wieku powyżej 18 r.ż., którzy mają własny tytuł do ubezpieczenia.
• Na pół roku karta wydawana jest nieubezpieczonym kobietom w okresie ciąży i połogu, które mają polskie obywatelstwo i mieszkają na terytorium RP, albo tym, które mają status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy oraz miejsce zamieszkania na terytorium RP.
• Przez 6 miesięcy z EKUZ mogą korzystać nieubezpieczone osoby poniżej 18 r.ż., które mieszkają na terytorium RP, mają status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, lub zezwolenie na pobyt czasowy. Karta traci ważność wraz z datą ukończenia przez te osoby 18 lat.
• Na 2 miesiące EKUZ otrzymują bezrobotni zarejestrowani w Urzędzie Pracy lub inne niewymienione wyżej osoby ubezpieczone.

Karta EKUZ może być wydana także na 90 dni, kiedy wnioskująca o nią osoba spełnia kryterium dochodowe do otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej i uzyskała decyzję np. wójta lub burmistrza. Z kolei na 42 dni dokument wydawany jest nieubezpieczonym kobietom w okresie połogu, jeśli mają polskie obywatelstwo, status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy oraz mieszkają na terytorium Polski.

Uwaga! Utrata prawa do świadczeń finansowanych przez NFZ lub statusu, który uprawnia do korzystania z karty na wydany okres, wiąże się z zakończeniem ważności EKUZ po 30 dniach. Wówczas nie ma znaczenia, że karta ma dłuższą ważność.

Jak wyrobić EKUZ?

Wniosek o EKUZ, pobrany z oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia, uprawnionej delegatury lub ze strony https://pacjent.gov.pl/ekuz, można złożyć osobiście w oddziale NFZ. Można też zrobić to online, korzystając z jednej z wybranych metod:

• przez elektroniczną skrzynkę podawczą (ePUAP);
• przez Internetowe Konto Pacjenta (IKP) lub korzystając z aplikacji mojeIKP.

Jedynie osoby, które wyjeżdżają do innego kraju w związku z pracą, mają możliwość wysłania zeskanowanego wniosku e-mailem na adres [email protected].
W większości przypadków do uzyskania EKUZ wystarczy wypełniony i podpisany wniosek. Dodatkowe dokumenty muszą przedstawić:

• uczniowie i studenci, którzy skończyli 18 r.ż. lub uczą się/studiują i są zgłoszeni do ubezpieczenia jako członek rodziny – wymagana kopia legitymacji lub zaświadczenie potwierdzające kontynuację nauki;
• osoby wyjeżdżające w poszukiwaniu pracy za granicę – wymagany dokument U2 wydany przez urząd pracy;
• osoby wykonujące pracę na własny rachunek – konieczne zaświadczenie A1 wydane w formie elektronicznej przez ZUS lub KRUS;
• przedstawiciele osoby, która ubiega się o kartę EKUZ, ale nie składa wniosku osobiście – upoważnienie do reprezentacji.

Ile trzeba czekać na wydanie EKUZ?

Wniosek o wydanie europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego rozpatrują oddziały wojewódzkie oraz wybrane delegatury NFZ. Jeżeli jest on składany osobiście, EKUZ można otrzymać od ręki. W pozostałych przypadkach załatwienie sprawy trwa do 5 dni. Warto jednak pamiętać, że w okresie wakacyjnym, czyli od czerwca do września, kiedy Polacy częściej udają się na zagraniczne wyjazdy, czas oczekiwania na wydanie karty może wydłużyć się nawet do kilkunastu dni. Dlatego warto wcześniej pomyśleć o uzyskaniu EKUZ. Natomiast osoby, które zdecydują się załatwić sprawę online za pośrednictwem IKP lub ePUAP, mogą na bieżąco monitorować status weryfikacji wniosku.
Wydaną kartę można odebrać osobiście w oddziale lub delegaturze NFZ, do którego trafił wniosek lub zaznaczyć we wniosku opcję dostarczenia EKUZ pocztą pod wskazany adres.

Czy EKUZ zastępuje ubezpieczenie turystyczne?

Niestety EKUZ nie jest zamiennikiem ubezpieczenia turystycznego, bo zapewnia pokrycie tylko kosztów leczenia i usług medycznych, które służą ratowaniu życia i zdrowia. Dlatego przed wyjazdem do kraju, który akceptuje europejską kartę ubezpieczenia zdrowotnego, warto dowiedzieć się, na jaki zakres pomocy można liczyć. Przykładowo turyści, którzy korzystają z EKUZ, nie otrzymają refundacji za leczenie prywatne lub transport medyczny do własnego kraju. W takich sytuacjach do uzyskania zwrotu poniesionych kosztów potrzebne jest dodatkowe ubezpieczenie turystyczne. Wówczas refundacją zajmuje się towarzystwo ubezpieczeniowe, w którym została wykupiona dodatkowa polisa.
Podsumowując, karta EKUZ jest dokumentem, który uprawnia do korzystania z podstawowych świadczeń w ramach publicznej opieki zdrowotnej w krajach Unii Europejskiej i EFTA (Norwegia, Islandia, Liechtenstein i Szwajcaria). By mieć zapewnioną kompleksową ochronę, warto dokupić ubezpieczenie turystyczne.